De boom is in eerste instantie een perfect symbool voor het leven zelf. Met zijn wortels in de aarde heeft hij contact met de onderwereld. Met zijn takken reikt hij naar de hemel. Hij is een bemiddelaar tussen goden en mensen.

Verder symboliseert de levensboom het eeuwige leven: het uitbotten in de lente, de weelderige groei in de zomer,vruchten en verval in de herfst en de rust tijdens de winter. De cirkel is jaar in jaar uit rond.

In enkele Afrikaanse mythen wordt de mens uit een boom geboren. In de esoterische kabbala van de Joden zijn de Sephirot sleutelsymbolen. Zij belichamen de attributen van het goddelijke. Het zijn vruchten, die in een bepaalde de volgorde aan de levensboom hangen. De verbindingen ertussen symboliseren de fasen van de zielereis naar de eeuwigheid. Boeddha werd verlicht onder een bodhiboom, het klassieke zinnebeeld van de wereldas.

Voor de Sjiitische moslims is de boom, die boven de zeven hemelen oprijst, het symbool van de hakikat, een gelukkige toestand, waarin de mens één wordt met de hoogste werkelijkheid.

In het Hindoeïsme is God, bron van het leven, de wortel van de boom, terwijl stam en takken de oudste gemeenschappen symboliseren die dicht bij het spirituele staan. De bladeren zijn zinnebeeld van de mensheid.

De chaos van de vele verschillende godsdiensten dreigde de levensboom te verstikken. Maar de boom strooide zijn zaden die de essentie van het goddelijke bevatten uit, zodat een nieuwe boom kon groeien.

Eigenlijk is de levensboom een paradoxaal symbool, want met behulp van zijn wortels haalt hij zijn kracht uit de aarde, terwijl de mens zijn kracht uit het goddelijke (de hemel) put. In sommige afbeeldingen staat de levensboom op zijn kop, b.v. in de vedische teksten. Daar is de kosmos een omgekeerde boom wiens wortels naar de hemels en wiens takken de aarde in groeien. In vele culturen wordt bij de geboorte van een kind een boom geplant. Kind en boom groeien samen op. Het welzijn van de één staat in verband met dat van de ander. In delen van Azië staat soms een boom naast een bron. Zijn takken zijn behangen met zakdoeken. Zij werden daar door onvruchtbare vrouwen opgehangen in de hoop toch nog zwanger te worden.

Bruid en bruidegom van de Drawiden in Zuid-India planten een mannelijke en een vrouwelijke boom naast elkaar. Zij worden door een hek beschermd zodat ze voorspoedig kunnen groeien en vruchten dragen in de hoop dat de vruchtbaarheid ook naar het jonge stel zal uitstralen.